Osmanli Sarayina kadar uzanan bir geçmisi sahip olan Saray Lokma si hem tarihi yönü hemde lezzeti bakimindan mükemmel bir türk tatlisidir.Hamurun sivi yagda kizartilarak servis edildigi Saray Lokmasinin karisiminda maya, tuz, seker ve un bulunur.Geleneksel olarak geçmisten günümüze dökümü yapilmakta ve tüketicilerin begenisine sunulmaktadir.Diger bir çesidinede izmir Lokmasi denmektedir.
“Adettendir” denilerek, basta sünnet dügünleri olmak üzere, mevlit, kandil gibi dini öneme sahip günlerin baslica lezzeti olan Izmir lokmasi, kentin önemli ritüelleri arasinda yer alir. Eger Izmirli degilseniz ve bir köse basinda siraya girmis insan kalabaligi görürseniz sasirmayin! Siz de o siraya girin ve bulusacaginiz sicacik lezzet için siranin size gelmesini bekleyin.
Çünkü “adettendir” denilerek, basta sünnet dügünleri olmak üzere, mevlit, kandil gibi dini öneme sahip günlerin baslica lezzeti olan Izmir lokmasi, kentin önemli ritüelleri arasinda yer alir. Iyi günde, kötü günde tatli bir paylasim için dökülen lokma, halka ücretsiz dagitilir ve damaklarda biraktigi essiz tat dualarla birleserek sonsuzluga uzanir. Adi Izmir ile özdeslesen lokmanin anlami bir Izmirli için tatlidan çok daha fazlasiyken, bu lezzetle bulusan yabancilar için ise Izmirlilerin hosgörülü, paylasimci ve duyarli yapisinin en güzel yansimasidir.
Bugra’dan Lokmaya… Gazeteci ve Izmir Mutfagi kitabinin yazari Nedim Atilla, izmir lokma öyküsünü söyle anlatiyor: ‘’Evliya Çelebi, Istanbul esnaf loncalarini uzun uzun anlatirken, ‘lokmaciyan esnafindan’ da söz eder. Sayilari hayli fazladir ve hemen her milletten lokmaci vardir… Türklerin lokma merakinin kökeninde 9. yüzyilda Dogu Türkistan Imparatoru olan Bugra Bey’in oldugu söylenir.
Bugra Bey, düzenlenen bir törende özel olarak yaptirdigi islak hamurlari, kizgin yagin içine atmis, daha sonra da üzerine o zaman Çin’e bile ihraç edilen pekmezden döküp yemelerini buyurmus. (Kaynagimiz Ahmed Cavid Bey’in 15. yüzyilda yazdigi Tercüme-i Kenzü-l Istihâ adli eser…) Dilimizdeki börek ve borani yemeginin kökeninde de Bugra Bey var.yüzyil Istanbul’unda ise bu kez meshur lokmacilarin Izmirliler oldugunu görürüz… Izmirli ustalar, kullandiklari ham zeytinyagi-susam yaginda kizaran ve üzerine taze üzüm sirasi dökülen lokma ile meshur olmuslar. Her yerde Izmir lokmasi aranir olmus. Dogru bir Izmirli tarifi var: Gördügü lokma kuyruguna, ne kadar çok isi olursa olsun girene Izmirli denir.’’ Çitir çitir Izmir Lokmasi.
